بررسی کیفی عوامل موثر بر انتخاب رشته تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه دهم شهر تهران
کد مقاله : 1044-HAF6 (R1)
نویسندگان
فرشته گلیان *1، سمیرا بهرامی1، مهیا فلسفی دیوبند2
1دانشگاه فرهنگیان
2دبیر فیزیک
چکیده مقاله
ییکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نظام‌های آموزشی، خانواده‌ها، و هم‌چنین دانش‌آموزان؛ عدم توازن جنسیتی در رشته‌های استم، به‌ویژه فیزیک و مهندسی است که وابسته به انتخاب رشته در دوره متوسطه است. بررسی ادبیات موجود در این زمینه نشان داد که در کشور ایران، غالب پژوهش‌های انجام شده، بصورت کمی بوده است؛ و معدود پژوهش‌های کیفی نیز در جامعه آماری هدف انجام نشده است. از این رو، این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر گرایش یا عدم گرایش دانش‌آموزان دختر پایه دهم شهر تهران به رشته‌های علوم پایه (فیزیک) با رویکرد کیفی و بر اساس نظریة داده‌بنیان (رویکرد استراوس و کوربین) تدوین شده است. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۲ دانش‌آموز سال دهم جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار اطلس‌تی‌آی تحلیل شدند. یافته‌ها، ضمن شناسایی ۲۵ کد محوری و ۸ مقوله انتخابی در مدل پارادایمی (شامل عوامل علی نظیر باورهای خانواده و شرایط آموزشی؛ عوامل زمینه‌ای نظیر هنجارهای اجتماعی و انتظارات جنسیتی؛ و عوامل مداخله‌گر نظیر تعاملات محیطی)، به ارائه مدل مفهومی "ارتقاء سرمایة انسانی بازتاب انتخاب رشتة آگاهانه در حوزة علوم پایه" منجر شده است. تحلیل نتایج، نقش حیاتی کلیشه‌های جنسیتی در دلسرد کردن دختران از انتخاب فیزیک را نشان می‌دهد. این یافته‌ها برای برنامه‌ریزی‌های هدایت تحصیلی و اصلاح سیاست‌های آموزشی فیزیک با هدف افزایش سهم دختران در این رشته حیاتی هستند.
کلیدواژه ها
انتخاب رشته تحصیلی، علوم پایه (فیزیک)، شکاف جنسیتی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر