بهبود یادگیری مفاهیم فشار و چگالی با آزمایش‌های خلاقانة فیزیک در دورة اول دبیرستان
کد مقاله : 1134-HAF6
نویسندگان
پوریا صحرانورد1، محمد یگانه *2
1دبیر علوم تجربی، اداره کل آموزش و پرورش استان کردستان، شهر سقز، ایران
2گروه آموزشی فیزیک، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی ،14665-889 تهران، ایران
چکیده مقاله
آموزش مفاهیم فیزیک در دورة اول دبیرستان اغلب با چالش درک انتزاعی و کاهش انگیزه دانش‌آموزان همراه است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آزمایش‌های خلاقانة فیزیک بر بهبود یادگیری مفاهیم فشار و چگالی در دانش‌آموزان پایه نهم انجام شد. طرح پژوهش، از نوع نیمه‌تجربی با رویکرد پیش‌آزمون–پس‌آزمون تک‌گروهی بود و جامعة آماری آن شامل ۶۰ دانش‌آموز از دبیرستان امام موسی صدر منطقه ۴ تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۳–۱۴۰۴ بود. مداخلة آموزشی شامل اجرای سه آزمایش خلاقانة: «بادکنک‌بلعنده» (فشار هوا)، «جادوی سوزن‌ها» (فشار و سطح تماس) و «غرق یا شناور؟» (چگالی) می‌شد که در طول پنج جلسه یک‌ساعته ارائه شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، بخش فیزیکی یک پرسشنامه با ۱۵ سؤال می‌شد که شامل ۹ سؤال چهارگزینه‌ای مستقیماً مفاهیم فشار هوا، فشار و سطح تماس، و چگالی را می‌سنجید. یافته‌ها نشان داد که میانگین نمرات دانش‌آموزان در پس‌آزمون (۱۲.۰۳ از ۱۵) ازلحاظ آماری به‌طور معناداری نسبت به پیش‌آزمون (۶.۲۵) افزایش یافته است (P<0.001). این نتایج مؤید این است که آزمایش‌های خلاقانة فیزیک، با فراهم‌کردن تجربه‌های عینی، درک مفهومی دانش‌آموزان از فشار و چگالی را به‌طور چشمگیری بهبود می‌بخشند. یافته‌های این پژوهش، کاربردی‌بودن این روش آموزشی را در محیط‌های واقعی کلاسی تأیید می‌کند و الگویی عملی برای معلمان فیزیک در جهت ارتقای یادگیری مفهومی ارائه می‌دهد.
کلیدواژه ها
آزمایش‌های خلاقانة فیزیک، فشار، چگالی، یادگیری مفهومی، دورة اول دبیرستان
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر