کاوش تأثیر آموزش مفهومی بر کاهش کج‌فهمی مفاهیم فیزیک نیوتنی: رویکردی مبتنی بر دانش محتوایی-آموزشی (PCK) در بین دانشجومعلّمان فیزیک
کد مقاله : 1144-HAF6
نویسندگان
علیرضا نجفی *1، محمد یگانه2
1دبیر رسمی علوم تجربی آموزش و پرورش ناحیه ۲ زنجان
2گروه آموزشی فیزیک، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665، تهران، ایران
چکیده مقاله
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مفهومی مبتنی بر دانش محتوایی-آموزشی (PCK) بر کاهش کج‌فهمی‌های فیزیک نیوتنی در میان دانشجومعلّمان فیزیک انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون بدون گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانشجومعلّمان فیزیک دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 1403–1404 بود که از میان آن‌ها 100 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ای مبتنی بر Force Concept Inventory (FCI) با 16 گویه بود که پیش‌آزمون و پس‌آزمون به‌صورت همتا ولی با عبارت‌بندی متفاوت تهیه شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل درصدی و مقایسه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که آموزش مفهومی تأثیر معناداری در کاهش کج‌فهمی‌های دانشجویان در حوزه‌های نیوتن اول (23 درصد بهبود)، نیوتن دوم (26 درصد)، نیوتن سوم (34 درصد)، تکانه (28.5 درصد) و نسبیت چارچوب‌های مرجع (26.5 درصد) داشته است. بیشترین بهبود در درک مفهوم نیوتن سوم (مربوط به جفت نیروها) و کمترین آن در مفهوم نسبیت حرکت مشاهده شد. نتایج همچنین بر اثربخشی ادغام PCK در طراحی مداخلات آموزشی برای رفع کج‌فهمی‌های پایدار دانش‌آموزان آینده تأکید دارد.
کلیدواژه ها
کج‌فهمی، آموزش مفهومی، دانش محتوایی-آموزشی، نیوتن، پرسشنامه مفهومی نیرو، دانشجومعلّمان فیزیک.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر