نقش آموزش فیزیک در پرورش مهارت‌های شناختی و انعکاس آن در کتاب‌های درسی
کد مقاله : 1273-HAF6
نویسندگان
یاسر احمدی *
گروه آموزش فیزیک، دانشگاه فرهنگیان
چکیده مقاله
هدف این مطالعه بررسی کارکردهای آموزش فیزیک در پرورش و تقویت مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان، شامل تحلیل مفهومی، حل مسئله، خلاقیت علمی و استدلال علمی و مدل‌سازی است. پژوهش حاضر به روش کیفی و در قالب تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار انجام شد و کتاب درسی فیزیک پایه دهم رشته تجربی به‌عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفت. واحدهای تحلیل شامل متن درس، مثال‌ها، تمرین‌ها و فعالیت‌های آزمایشگاهی یا مدل‌سازی بودند و بر اساس چهار مهارت شناختی کلیدی کدگذاری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین تمرکز کتاب بر تحلیل مفهومی است، در حالی که مهارت‌های حل مسئله پیشرفته، استدلال علمی و خلاقیت علمی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. این یافته‌ها نشان می‌دهند که کتاب بیشتر بر انتقال مفاهیم و مثال‌های الگوریتمی تأکید دارد و فرصت‌های یادگیری فعال، طراحی، مدل‌سازی و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه محدود است. بر این اساس، بازنگری در ساختار تمرین‌ها، مسائل، فعالیت‌های آزمایشگاهی و شیوه ارائه مفاهیم ضروری است تا آموزش فیزیک بتواند به طور مؤثر مهارت‌های شناختی سطح بالا و یادگیری عمیق دانش‌آموزان را تقویت کند.
کلیدواژه ها
آموزش فعال، مهارت‌های شناختی، خلاقیت علمی، حل مسئله، استدلال علمی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی